Avropa İttifaqı (Aİ) bu həftə Ukraynaya hərbi yardımın artırılmasına yardım edəcək on milyardlarla dolların göndərilməsi üçün yeni plan üzərində işə başlayacaq.
Gununsesi.info xəbər verir ki, bu barədə “The Wall Street Journal” məlumat yayıb.
“Ukraynanın xarici dəstəkdən asılılığını nəzərə alsaq, Aİ və onun tərəfdaşlarının qarşıdakı dövrdə edəcəyi seçimlər Ukraynaya ya həlledici irəliləyiş əldə etməyə imkan verəcək, ya da onun müqavimət göstərmək qabiliyyətini ciddi şəkildə sarsıdacaq”, – məlumatda deyilir.
Plan təsdiq olunarsa, Aİ-nin növbəti dörd il ərzində Ukraynaya göstərəcəkləri on milyardlarla avroluq hərbi yardım müqabilində üzv dövlətlərə 20 milyard avrodan çox vəsait qaytarılacaq.
Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı işğalının başlanğıcında Aİ Avropa Sülh Fondu vasitəsilə Kiyevi silah, sursat, tank və hava hücumundan müdafiə raketləri ilə təmin edən üzv dövlətlərə 5,5 milyard avro ödəyib.
Lakin ötən ilin əvvəlindən Macarıstan Ukraynadan heç bir əlaqəsi olmayan güzəştlər tələb edərək, altı aydan çox müddətə fonddan üzv ölkələrə hər hansı ödənişi bloklayıb.
Bundan əlavə, bəzi Aİ-yə üzv dövlətlər ehtiyatlarını elə bir səviyyəyə çatdırıblar ki, onlar əhəmiyyətli yeni məbləğdə yardım göstərə bilmirlər və Ukraynaya ikitərəfli yardımı artıran Almaniya da Avropa Sülh Fondu hesabının demək olar ki, dörddə birini ödəməyə etiraz edir.
Bu çətinlikləri nəzərə alaraq, Aİ xarici xidməti Ukrayna üçün Avropa Sülh Fondunun qalan aktivlərinin bir hissəsini mənimsəyəcək və 2024-cü ildən 2027-ci ilə qədər hər il 5 milyard avro ilə doldurulacaq xüsusi hərbi fond yaratmağı təklif edir.
İdeya bu pulu ölkələrin Ukraynaya təmin etmək üçün sursat, pilotsuz təyyarələr və hava hücumundan müdafiə raketləri kimi birgə hərbi yardım almasına görə kompensasiya etməkdir.
Qalan pul Aİ-nin Ukrayna üçün hərbi təlim proqramının xərclərinin ödənilməsinə yönəldiləcək. Yeni planın qüvvəyə minməsinə qədər keçid dövrü olacaq.
Aİ sənədində təxmin edilir ki, Aİ üzv dövlətlərə bu il 7,5 milyard avro dəyərində hərbi yardıma görə təzminat təklif edə bilər.
Yeni plan daha kiçik silah-sursat ehtiyatına malik daha kiçik üzv ölkələrə Ukraynaya yardıma daha çox töhfə vermək üçün birgə satınalmalar üçün resurslarını birləşdirməyə imkan verəcək. Təklif həm də Avropa hökumətlərinin Ukraynanın hansı materiallara daha çox ehtiyacı olduğu ilə bağlı onunla birgə işləməsini asanlaşdıracaq.
Fondun strukturu həmçinin Macarıstanın tez-tez blokladığı və ya əvəzində nəsə tələb etmək üçün rıçaq kimi istifadə etdiyi müntəzəm ödənişlərdən yayınacaq.
Bu, Ukraynaya milli ikitərəfli yardımdan əlavə, növbəti bir neçə il ərzində hərbi texnikaya davamlı tələbat axını təmin edəcək ki, bu da Avropa müdafiə şirkətlərini kritik silahların istehsalını artırmağa sövq edə bilər.
Aİ rəsmiləri bildiriblər ki, üzv dövlətlər yaxın günlərdə planla bağlı rəsmi müzakirələrə başlayacaq və təklifin fevralın 1-də keçiriləcək sammitdə Aİ liderləri tərəfindən nəzərdən keçiriləcəyi gözlənilir.
Bununla belə, istənilən yekun qərar çox güman ki, bir neçə həftə çəkəcək. Nəşr yazır ki, onun qəbulu üçün Aİ-yə üzv olan bütün dövlətlərin yekdil razılığı tələb olunur ki, bu da başqa bir maneə ola bilər.
Bundan əvvəl məlum olub ki, Almaniya kansleri Olaf Şolts AB-nin fevralın 1-də keçiriləcək sammitindən üzv ölkələri Ukraynaya daha çox silah göndərməyə çağırmaq üçün istifadə etməyə ümid edir.
Şolts həmçinin digər Avropa İttifaqı ölkələrini Ukraynaya hərbi dəstəyi artırmağa çağırıb və fevralın 1-də keçiriləcək sammitdə bu il göstərməyi planlaşdırdıqları yardımların siyahısını hazırlamağı xahiş edib.
Bundan əlavə, fevralın 1-də Aİ liderləri ilk olaraq Ukraynaya 50 milyard avro dəyərində 4 illik maliyyə yardımı paketi ilə bağlı siyasi qərar qəbul etməyi planlaşdırır.
Gununsesi.info
