Böyük Britaniya ötən ili görünməmiş bir siyasi böhran keçirib və cəmi iki ay ərzində iki baş nazir Boris Conson və Liz Trussı istefaya göndərib. Düz 100 gün əvvəl Rishi Sunak onların yerini alıb.
Gununsesi.info bildirir ki, Brtiyananın nüfuzlu The Guardian qəzeti yeni baş nazirin 100 günü ilə bağlı analitik məqalə yazıb.
Rişi Sunak baş nazir kimi cəmi 100 gün müddətində qalıb. Bu, tarixi standartlara görə kifayət qədər kiçik bir uğur sayılır. Lakin onun miras qaldığı şərait – mandatın olmaması, xalqın səsvermə qabiliyyətinin azalması və iqtisadiyyatda sərbəst eniş , onun vəzifədə qaldığı müddətdə, Sunakın siyasi fəaliyyəti ciddi şəkildə məhdudlaşdırılıb.
İngiltərənin məşhur jurnalistləri və siyasətçiləri Sunakın əhəmiyyətli irəliləyiş əldə etdiyini vurğulayıblar. Onun dövründə iqtisadiyyat bərpa olunmağa başlayıb, inflyasiya dərəcəsi azalıb, dövlət borcu azalıb, iqtisadiyyat yüksəlib , immiqrasiya və NHS ilə bağlı məsələlər ortaya qoyulub.
Suni Rişak hal hazırda çox çətin bir siyasi vəziyyətdədir. O 3-cü nazirini itirməkdədir , bu isə çox mənfi bir haldı. O artıq nazirlərindən birini itirib , hansı ki qarşı opponentlərinin təzyiqdə edilməsində şübhəli bilinib. Hər ikisi də qalmaqallara görə Gavin Williamson və Nadim Zahavi’yi itirib. Həmçinin o qarşıya qoyulan 3 punktunu da yerinə yetirməyib- planlaşdırma, sahil küləyi və internet zərər qanun layihəsi məğlubiyyətə uğrayıb. Panlaşdırma, sahil küləyi və onlayn zərər qanun layihəsi ilə bağlı 3 bənddən imtina edilib. Bunun nəticəsində rəqiblərinin reytinqləri yüksəlir, Sunakın isə reytinqləri düşməyə başlayıb.
Britaniyalılar Sunakın öz aralarında yad olduğunu deyiblər. Baş nazir olaraq iqtisadiyyata diqqət yetirməli idi , lakin o, mikro rəhbərlikdən qurtulmaq üçün mübarizə aparırdı. Şunak inflyasiyanı yarıya endirəcəyini, iqtisadiyyatı böyüməyə qaytaracağına, dövlət borcunu azaltacağını və həkimə olan növbələri azaltacağını vəd edib- bütün bunlar iqtisadi və kovid böhranlarından çıxdıqca demək olar ki, qaçılmazdır. Və son vədin yerinə yetirilməsi – qanunsuz immiqrasiyaya qarşı mübarizə haqqında qanun layihəsi yazmaq – bu mübarizənin nəticəsindən asılı deyil. NHS liderlərinin iclasında iştirak edən bir nəfər, Sunakın müəyyən bir İT sisteminin necə işlədiyinin qarışıq təfərrüatları barədə onları niyə dindirdiyinə təəccübləndiyini söyləyib. Başqa bir nazir qeyd etmişdi ki ,« Düşünürəm ki, o , özünü hələ də ölkənin kansleri və daxili işlər naziri kimi görür. Ancaq Downing Street mənbələri bunun doğru olmadığını söyləyirlər.
Hal hazır ki vəziyyət dəyişməyə başlayıb. İşçi Partiyasının yüksək vəzifəli şəxslərinə görə, Southampton və Dewsbury onun seçkilərinə olan hərəkəti tənqid olunub və o açıq şəkildə lağa qoyuldub baş. Keir Starmer komandasının ən bədbin üzvləri belə, qəti bir dəyişiklik gördüklərini söyləyiblər. Seçicilər yaşayış xərcləri problemini həll etmək cəhdlərindən kinayəli şəkildə danışıblar və NHS kimi əsas dövlət xidmətlərindən narazılığını bildiriblər.
Seçicilər Sunakın fəaliyyətindən də narazılığını bildiriblər. Amma seçiciləri ən çox Sunakın siyasi fəaliyyəti yox , onun cəmiyyətin problemlərindən agah olmadığı hiddətləndirib. O bu mövzuda olmadığını deyiblər və onun var dövləti seçicilərin problemlərini başa düşməyə imkan vermir. Bouridəki bir seçici Leyboristlərə NHS haqqında danışarkən Sunakı ciddi qəbul edə bilmədiklərini söyləyib, çünki o, heç vaxt növbədə olmayıb belə. Bir sıra nazirlər daxil olmaqla Sunaka Britaniyanın Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsindən manifesti göstərərək çıxmasını tələb ediblər. “Düşünürəm ki, bu mövzuda , bir çox nazirlər və parlamentin nümayəndələri Sunakın tərəfində olacaq , həmçinin başqa nazirləri də bu məsələyə cəlb etmək olar “- nazirlərdən biri deyib.
Yeni Mühafizəkar qrupunun bir neçə üzvü bu məsələni yalnız Consonun vasitəsilə etmək olduğunu vurğulayıblar, lakin əksəriyyət bunun 2024-cü ilin əvvəlinə qədər ola bilməyəcəyini qəbul edib.
Ancaq əksəriyyət yerli səviyyədə yerlərini xilas etməyə çalışırlar. Buna ehtiyacı olmayanlar – əsasən gənc və hələ də iddialı parlament üzvləri olub.
Tərcümə: Adil Elxanoğlu
Gununsesi.info
