Türk Dövlətləri Təşkilatı: 14 illik əməkdaşlıq və dialoq

  • By admin
  • 03 Oktyabr 2023 16:16

Türk Dövlətləri Təşkilatı yaradılmasının 14-cü ildönümünü qeyd edir.

Gununsesi.info xəbər verir ki, 2009-cu il oktyabrın 3-də bütün türk dünyasında əməkdaşlıq platforması yaratmaq məqsədi ilə Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının yaradılması haqqında Naxçıvan Sazişi imzalanıb.

Türk Şurası Türkiyə, Azərbaycan, Qazaxıstan və Qırğızıstanın təşəbbüsü ilə yaradılıb.

Türk Şurasının yaradılmasında məqsəd türkdilli ölkələr arasında əməkdaşlığı dərinləşdirmək, regional sülh və sabitliyə töhfə vermək idi. Türkdilli dövlətlərin əməkdaşlığının əsasını ortaq tarixi-mədəni irs, ortaq dil təşkil edir.

12 noyabr 2021-ci il tarixində İstanbulda təşkil edilən Türk Şurası Liderlərinin 8-ci Zirvə Toplantısında Türk Şurasının rəsmi adı dəyişdirilərək Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) adlandırılıb.

Sazişə uyğun olaraq, ölkələr xarici siyasət məsələlərində vahid mövqedən çıxış etməli, terrorizm və cinayətkarlığa qarşı mübarizədə fəaliyyətləri əlaqələndirməli, ticarət və investisiyalar üçün əlverişli mühit yaratmalı, hərtərəfli iqtisadi inkişafı təmin etməli, elm, texnologiya, təhsil və mədəniyyət sahələrində qarşılıqlı fəaliyyəti genişləndirməlidir.

Son 13 ildə türkdilli dövlətlər arasında əməkdaşlığın inkişafı və təşkilatın gücləndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılmış, Prezidentlər Şurası, Xarici İşlər Nazirləri Şurası, Ağsaqqallar Şurası, Yüksək vəzifəli şəxslər komitəsi yaradılmış, təşkilatın altı sammiti keçirilib.

2021-ci ilin noyabrında liderlərin VIII zirvə toplantısının yekunlarına əsasən Türk Şurasının adı dəyişdirilərək Türk Dövlətləri Təşkilatı adlandırılıb.

Təşkilatın 2019-cu ilin oktyabrında Bakıda keçirilən VII Sammitində Özbəkistan təşkilata tamhüquqlu üzv qəbul edilib. Beləliklə, üzvlərin sayı beşə yüksəlib.

2018-ci ilin sentyabrında Çolpan-Ata sammitində Macarıstan müşahidəçi statusu alıb. Türkmənistan 2021-ci ilin noyabrında İstanbul sammitində müşahidəçi statusu alıb. Beləliklə, TDT genişlənmə məqsədlərindən birinə nail olub.

Macarıstan müşahidəçi statusu aldıqdan sonra Budapeştdə TDT-nin Avropa nümayəndəliyi açılıb. Avropa Bürosu TDT və Macarıstan arasında əlaqələri gücləndirməklə yanaşı, Aİ və Avropa təsisatları ilə əməkdaşlığın artırılmasına öz töhfəsini verir.

Son 14 ildə türkdilli dövlətlər arasında əməkdaşlığın inkişafı və təşkilatın gücləndirilməsi istiqamətində mühüm addımlar atılıb, Prezidentlər Şurası, Xarici İşlər Nazirləri Şurası, Ağsaqqallar Şurası, Yüksək vəzifəli şəxslər komitəsi yaradılıb, təşkilatın altı sammiti keçirilib.

Bundan əlavə, TDT Türk Dövlətləri Parlament Assambleyası (TÜRKPA), Beynəlxalq Türk Akademiyası və Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı (TÜRKSOY), Türkiyə İnvestisiya Fondu və Türk Mədəniyyəti və İrsi kimi mövcud əməkdaşlıq mexanizmlərinin çətir təşkilatıdır.

TDT həmçinin BMT, Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT), İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı (İƏT) və Ümumdünya Gömrük Təşkilatı (ÜGT) kimi bir çox mühüm beynəlxalq təşkilatlarla tərəfdaşlıq edir.

TDT-nin məqsədi türk dünyasında qarşılıqlı etimad mühitini gücləndirmək, siyasi həmrəyliyi gücləndirmək, iqtisadi və texniki əməkdaşlıq imkanlarını sürətləndirmək, sağlam insani münasibətləri təmin etmək və türk dünyasının tarixi və mədəni yığımlarını geniş şəkildə nəzərə almaqdır. mümkündür.

TDT noyabrın 3-də Astanada 10-cu liderlik sammitini təşkil etməyə hazırlaşır.