ATƏT və BMT Xüsusi Nümayəndələrinin Ukraynaya qarşı müharibə kontekstində cinsi istismar və cinsi zorakılıq məqsədilə insan alveri ilə bağlı bəyanat yayıb.
ATƏT-in mərkəzi ofisindən Gununsesi.info-nun elektron poçtuna göndərilən bəyanatda bildirilir:
“ATƏT-in İnsan Alverinə Qarşı Mübarizə üzrə Xüsusi Nümayəndəsi və Koordinatoru Valiant Richey və BMT Baş katibinin münaqişələrdə cinsi zorakılıq üzrə xüsusi nümayəndəsi Pramila Patten cinsi istismarın və cinsi zorakılığın zərərindən ciddi narahat olduqlarını bildiriblər və Ukraynaya qarşı davam edən müharibə nəticəsində onun bütün cəmiyyət üçün təhlükəli olduğunu bəyan edirlər.
İki Xüsusi Nümayəndə İsveçin Avropa İttifaqı Şurasına sədrliyi altında cinsi məqsədlərlə insan alverini təşviq edən tələbin həlli aşağıdakı mövqeni ifadə edir:
“Müharibə başlayandan bəri 8 milyondan çox insan Ukraynanı tərk edib və bu İkinci Dünya Müharibəsindən bəri ən böyük qaçqın böhranına səbəb olub. Müharibə uzandıqca, artan ərzaq və enerji qiymətləri milli iqtisadiyyatlara və ən həssas insanlara təzyiq göstərir. Biz fövqəladə hallara cavab tədbirləri təmin etməliyik ki, cəmiyyətlərin cinsi istismar və cinsi zorakılıq məqsədilə insan alverinə, xüsusilə də qadın və uşaq alverinə qarşı dayanıqlığını artıran davamlı həll yolları ilə müşayiət olunsun.
Biz etiraf edirik ki, Ukraynadan məcburi köçkünlərin alverinin və istismarının qarşısını almaq üçün məlumat kampaniyaları, qaynar xəttlər və cəbhə bölgəsində çalışan işçilərin təlimi kimi bəzi qətiyyətli tədbirlər dərhal həyata keçirilib. BMT Təhlükəsizlik Şurasının 2331 və 2388 saylı qətnamələrinə, eləcə də ATƏT-in tövsiyələrinə[1] uyğun olaraq, Ukrayna daxilində və hüdudlarından kənarda qarşısının alınması və müdafiəsi tədbirləri gücləndirilməlidir. Hüquq-mühafizə orqanları, sərhədçilər və təhlükəsizlik işçiləri qurbanları və potensial qurbanları müəyyən etmək və onlara kömək etmək üçün təlim keçməli və təchiz olunmalıdırlar. İnsan alveri və hər hansı əsas cinayətlərə görə məsuliyyəti təmin etmək üçün müstəntiqlərə və prokurorlara adekvat resurslar verilməli və məlumat mübadiləsi şəbəkələri gücləndirilməlidir. İnsan alveri qurbanları onların fiziki, psixoloji və sosial-iqtisadi bərpası, habelə reabilitasiya və reinteqrasiya üçün hərtərəfli yardım və xidmətlər almalıdırlar.
Bundan başqa, biz təmin etməliyik ki, insan alverinin qarşısının alınması və onunla mübarizə tədbirləri insan alveri qurbanları ilə ləyaqətlə rəftar edilməsini təmin edən gender-həssas və sağ qalanlara əsaslanan yanaşma tətbiq etsin. Hərəkətdə olan insanların zəifliklərinin aradan qaldırılması prioritet olaraq qalır. Bundan əlavə, insan alveri biznes modelini effektiv şəkildə pozmaq və dağıtmaq üçün daha çox əlaqələndirilmiş səylər tələb olunur. Buraya insan alverçilərini, habelə insan alverinə töhfə verən hər kəsi, o cümlədən istismarı təşviq edənləri və cinsi alıcıları məsuliyyətə cəlb etmək üçün zəruri qanunvericiliyin qəbul edilməsi və həyata keçirilməsi daxildir.
İnsan alveri fəaliyyətlərinin çoxunun indi onlayn şəkildə baş verməsindən çox narahatıq. Kütləvi yerdəyişmə ilə eyni vaxtda ukraynalıların açıq məzmunu və seksual xidmətləri üçün onlayn axtarışlarda böyük artım müşahidə olunur. Bu, insan alverçiləri üçün həssas vəziyyətdə olan qadın və uşaqları işə götürmək və istismar etmək üçün həyəcanverici stimul yaratmışdır. Bu cür zorakılıq və istismarın çiçəklənməsinə imkan verən tələbi və platformaları yaradanların kökünü kəsmək təcilidir. Texnologiya şirkətləri tərəfindən həyata keçirilən özünütənzimləmə və könüllü təhlükəsizlik tədbirləri əsasən səmərəsiz olmuşdur. Dövlətlər proaktiv monitorinq və istismar materiallarının silinməsini, habelə ictimai hesabatların verilməsi və təhqiramiz platformaların bağlanması mexanizmlərini tələb edən siyasətlər tətbiq etməlidirlər.
İnsan alveri risklərinin artmasına cavab olaraq və beynəlxalq, regional və milli öhdəlik və öhdəliklərimizə uyğun olaraq, hazırkı humanitar böhranın insan alveri böhranına çevrilməsinin qarşısını almaq üçün kollektiv məsuliyyətimiz var. Biz cinsi istismar məqsədi ilə insan alverinə və cinsi zorakılığın bütün formalarına qarşı ümumi reaksiyanı artırmaq üçün tədbirlərimizi genişləndirmək və gücləndirmək öhdəliyi götürürük.
Tərcümə:
Afət Abbasova
