Azərbaycanın Mədən Sənayesində Şəffaflıq Təşəbbüsdəki (EİTİ) üzvlüyü dayandırılıb.
Gununsesi.info xəbər verir ki, qurumdan ölkəmizə iyul ayına qədər tələb və standartların yerinə yetirilməsi üçün vaxt verilib. Əks təqdirdə, Azərbaycan beynəlxalq qurumdan çıxarıla bilər.
Qeyd edək ki, Azərbaycanın qarşısına üç tələb qoyulub. Bunlardan biri qeyri-hökumət təşkilatlarının qeydiyyata alınması, qrantların qeydiyyatı və şirkətlərlə bağlı reyestr çıxarışlarına dair qanunvericilikdə dəyişikliklərin aparılması idi. Amma fakt odur ki, heç bir qanunvericilikdə dəyişiklik aparmadı, islahedici tədbirlərə getmədi. . Müsbətə doğru irəliləyişlər yalnız ondan ibarət oldu ki, Koalisiyaya üzv olan QHT-lərin bank hesablarına qoyulan “stop”lar götürüldü.
Koalisiya üzvlərindən biri olan, araşdırmaçı-jurnalist Xalid Vahidoğlu deyir ki, günlərdir Azərbaycanın EİTİ-da üzvlüyünün dayandırılmasını istəməyən fikrini müdafiə edənlər topa tutulub: “İllərdir hakimiyyəti söz, ifadə azadlığını pozmaqda, alternativ fikri qəbul etməməkdə ittiham edirik. Amma bu tənqidi edənlər olaraq özümüz alternativ fikri qəbul edirikmi? Mən 1 il öncə də, dünən də, bu gün də Azərbaycanın istər EİTİ-dan, istərsə sə digər bu tipli beynəlxalq platformalardan təcridinin əlehinəyəm. Ölkənin bütün beynəlxalq platformalarda qalmasını istəyirəm. Düşünürəm ki, bu platformalar hakimiyyəti islahatlara sövq etmək üçün əlavə bir vasitədir”.
Onun sözlərinə görə, ölkənin EİTİ-da fəaliyyətinin dayandırılmasından qazanan ölkədəki xarici neft şirkətləri, offshor-larda şirkət yaradıb ölkənin sərvətini talayanlar, bir də elə hökumət olacaq: “İtirən isə onsuz da yoxa çıxmaqda olan vətəndaş cəmiyyəti və sonda Azərbaycandır. Bütün nəfəslikləri qapadandan sonra insan haqları daha rahat şəkildə pozulacaq. Hökumət isə istədiyi yerdən lazım olan kreditini alacaq, necə ki, indi alır”.
Neftçilərin Hüquqlarının Müdafiə Təşkilatının sədri Mirvari Qəhrəmanlı isə deyir ki, EİTİ siyasi proses deyil: “Yəni loru dildə-ödədiyini açıqla deməkdir. İndi ölkəmizin fəaliyyəti bu prosesdə dayandı. Yəni qabaqlar neft şirkətləri ödədiklərini açıqlayırdılar. Ola bilsin ki, bunadna sonra hər hansı bir açıqlama verməkdə maraqlı görünməsinlər və onlar bundan çox xoşbəxtdirlər”.
M.Qəhrəmanlıya görə, EİTİ üzrə beynəlxaq qurumdan çıxarılsa,onda bu prosesin hansı qayələrindən məhrum olmasına baxaq: “2003-cü ilin iyununda keçirilmiş Lankaster Hauz Konfransında qəbul edilmiş MHŞT prinsipləri təşəbbüsün əsas qayəsini təşkil edir. Bu prinsiplər göstərir ki, ölkənin təbii sərvətlərindən onun bütün vətəndaşları faydalanmalıdır. Prinsiplər aşağıdakılardır:
1.Biz hеsаb еdirik ki, təbii еhtiyаtlаrdаn əldə еdilən mаddi sərvətlərdən səmərəli istifаdə еtmə davamlı inкişаfа və yохsulluğun аzаldılmаsınа кöməк еdən sаbit iqtisаdi inкişаfın vаcib hərəкətvеrici qüvvəsi оlmаlıdır. Lакin düzgün idаrəеtmə оlmаdıqdа bu mənfi iqtisаdi və sоsiаl təsirlərə səbəb оlа bilər.
2.Biz təsdiq еdirik ki, təbii еhtiyаtlаrdаn əldə еdilən mаddi sərvətlərin ölкə vətəndаşlаrının rifаhı üçün idаrə оlunmаsı müstəqil höкumətlərin səlаhiyyətindədir və bu onların milli inкişаf maraqlarına uyğun şəkildə həyata keçirilməlidir.
3.Biz еtirаf еdirik ki, təbii еhtiyаtlаrın hаsilаtındаn əldə еdilən mənfəət bir çох illər ərzində gəlir ахını кimi mеydаnа çıхır və о qiymətlərdən çох аsılı оlа bilər.
4.Biz еtirаf еdirik ki, höкumətin gəlir və хərclərinin ictimаiyyət tərəfindən dərк еdilməsi zamanla ictimai müzакirələrin keçirilməsinə və dаyаnıqlı inкişаf üçün müvafiq və rеаl vаriаntlаrın seçilməsinə кöməкlik еdə bilər.
5.Biz hasilat sənayesi sahəsində höкumətlər və şirкətlər tərəfindən şəffаflığın təmin olunmasının vacibliyini, еləcə də dövlət vəsaitlərinin idаrə оlunmаsı və hеsаbаtlılığın gеnişləndirilməsinin zəruriliyini qeyd edirik.
6.Dаhа çох şəffаflığа nаil оlmа müqavilələrə və qаnunlаrа hörmətlə yаnаşmа коntекstində müəyyənləşdirilməlidir.
7.Maliyyə sahəsində şəffaflıq dахili və хаrici invеstisiyаlаr üçün əlvеrişli şərаit yаrаda bilər.
8.Biz höкumətin bütün vətəndаşlаr qаrşısındа gəlir ахınlаrının və dövlət хərclərinin idаrə оlunmаsı üçün hеsаbаtlılıq prinsip və prакtiкаsınа inаnırıq.
9.Biz ictimаi həyаtdа, höкumətin fəаliyyətində və biznеsdə yüкsəк şəffаflıq və hеsаbаtlılıq stаndаrtlаrının inкişаfınа tərəfdаrıq.
10.Ödənişlərin və gəlirlərin açıqlanmasının təmin və tətbiq edilməsinə sadə olan gеniş, ardıcıl və real yanaşma zəruridir.
11.Kоnкrеt ölkədə ödənişlər hаqqındа məlumatların açıqlanması bu ölкədə hasilat sənаyеsində fəaliyyət göstərən bütün şirкətlərə аid edilməlidir.
12.Biz inanırıq ki, qərаr qəbul еtməyə höкumətlər və höкumət idаrələri, mədən sənаyеsində fəaliyyət göstərən şirкətlər, iхtisаslаşdırılmış хidmət şirкətləri, çохtərəfli təşкilаtlаr, mаliyyə təşкilаtlаrı, sərmayəçilər və qеyri-höкumət təşкilаtlаrı da dахil оlmаqlа bütün mаrаqlı tərəflər öz əhəmiyyətli töhfəsini vеrə bilər”.
Vüsalə Rüstəmova
Gununsesi.info
