Yeni araşdırma nikahın demansdan qoruduğuna dair geniş yayılmış inanclara qarşı çıxır. Florida Dövlət Universiteti Tibb Kollecində aparılan və Alzheimer’s and Dementia jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, boşanmış və heç evlənməmiş fərdlərin evli şəxslərə nisbətən demans inkişaf riskinin daha az ola biləcəyi irəli sürülüb.
Gununsesi.info xəbər verir ki, evli olmağın sağlamlığa çoxlu müsbət təsirləri uzun müddətdir düşünülürdü. Daha uzun ömür, aşağı depressiya və infarkt riski, hətta xərçəngdən sağ qalma ehtimalı kimi faydalar tez-tez qeyd edilir. Ancaq beyin sağlamlığına gəldikdə, mənzərə o qədər də aydın deyil. Tədqiqatçılar deyirlər ki, evlilik demans riskini azaltmaq əvəzinə artıra bilər.
Tədqiqatçılar Milli Alzheimer Koordinasiya Mərkəzindən 24 000-dən çox qocanın sağlamlıq qeydlərini araşdırıb və onların ailə vəziyyəti ilə 18 il ərzində demensiyanın inkişafı arasında əlaqəni müşahidə ediblər. Nəticələr, evli olmayan fərdlərdə, xüsusən də boşanmış və heç vaxt evlənməmiş şəxslərdə demans riskinin evli şəxslərə nisbətən təxminən 50% aşağı ola biləcəyini irəli sürdü.
Lakin ekspertlər bu tapıntıların ehtiyatla şərh edilməli olduğunu vurğulayırlar. Evli şəxslər tez-tez tərəfdaşlarının təşviqi ilə daha tez-tez sağlamlıq müayinələrinə getdiklərindən, demans əlamətləri daha erkən aşkar edilə bilər. Bunun əksinə olaraq, tək yaşayan insanlarda erkən simptomlar göz ardı edilə bilər və ya diaqnoz gecikdirilə bilər.
Tədqiqat həmçinin evli fərdlərin subaylarla müqayisədə daha məhdud sosial dairələrə sahib ola biləcəyini və daha az keyfiyyətli sosial qarşılıqlı əlaqədə ola biləcəyini ifadə etdi. Bunun əksinə olaraq, heç vaxt evlənməmiş insanların dostları və qonşuları ilə daha çox sosiallaşdıqları və daha sağlam həyat tərzi vərdişləri mənimsədikləri müşahidə edilmişdir.
Boşanmadan sonra artan həyat məmnuniyyətinin və artan ictimai fəaliyyətlərin beyin sağlamlığına müsbət təsir göstərə biləcəyi düşünülür. Mütəxəssislərin fikrincə, bu sosial əlaqələr və psixoloji rifah uzun müddətdə demensiyaya qarşı qoruyucu qalxan yarada bilər.
Demans riskini azaltmaq üçün ömür boyu öyrənmə, yeni hobbilər əldə etmə, rəqs, meditasiya və müntəzəm sosial qarşılıqlı əlaqənin əhəmiyyəti vurğulanır. Bu cür zehni və sosial fəaliyyətlər idrak qabiliyyətini qorumağa kömək edir və stress və iltihab səviyyələrini azaltmaqla beyin sağlamlığını dəstəkləyir.
Orxan
